Geluid kun je horen. Maar hoe werkt het precies en waarom zijn je oren zo belangrijk bij muziek maken? Ontdek het snel.
Laten we bij het begin, want wat is geluid precies? Simpel gesteld bestaat geluid uit trillende lucht.
Hoor je geluid, dan komt lucht in beweging. Dit veroorzaakt trillingen. Deze trillingen bereiken je oren.
Je oren zetten geluidstrillingen via een ingenieus systeem om naar een signaal voor je hersenen. Daardoor hoor je geluid, spraak of muziek.
🤔 Weetje. Een Nederlands start-up maakt slimme ramen om vliegtuiglawaai tegen te gaan. De ramen creëren onder andere ‘tegentrillingen’ die harde geluidsgolven neutraliseren.
Image by macrovector on Freepik.
Zo zetten je oren trillingen om in geluid
Onze oren bestaan uit 3 delen: het buitenoor, het middenoor en het binnenoor.
Het buitenoor vangt de eerste trillingen op en versterkt ze door de resonantie van de gehoorgang.
Vervolgens bereiken de trillingen het middenoor. Dit bestaat uit 3 kleine botjes: de hamer, het aambeeld en de stijgbeugel.
De trillingen zetten deze botjes in beweging, versterken het signaal en geven het door aan het binnenoor.
Het binnenoor zet trillingen om in zenuwsignalen, die naar de hersenen worden gestuurd.
Het slakkenhuis – een onderdeel van het binnenoor – is gevuld met vloeistof en bevat duizenden haarcellen. De trillingen zetten deze haarcellen in beweging en zet ze om in zenuwsignalen. De gehoorzenuw stuurt de signalen vervolgens naar de hersenen.
De hersenen verwerkt de zenuwsignalen tenslotte en interpreteert ze als geluid. Zo horen we wat er om ons heen gebeurt.
Gehoorschade door luide muziek voorkomen
Luister je veel naar luide muziek, kan dit je gehoor beschadigen. De gevoelige haartjes in je oor kunnen namelijk kapot gaan. Daardoor geven ze geluid niet meer goed door naar je hersenen. Dit kan leiden tot gehoorverlies of oorsuizen.
Gehoorverlies betekent dat je niet meer zo goed kunt horen als voorheen. Oorsuizen betekent dat je een constante piep, zoem of ruis in je oren hoort. Zelfs als er geen geluid is.
De beschadiging van je gehoor kan tijdelijk zijn. Als je regelmatig naar luide muziek luistert, kan het permanente schade veroorzaken. Wees dus zuinig op je oren, en overweeg het gebruik van oordopjes.
Hoge frequentie geluid zorgt voor hoge tonen
Geluid kan hard of zacht zijn. Als een geluid heel hard is, dan trilt de lucht heel snel. Dit kan ervoor zorgen dat we ons ongemakkelijk voelen of zelfs pijn hebben aan onze oren.
Als een geluid heel zacht klinkt, dan trilt de lucht minder snel. Het geluid is moeilijker te horen.
Geluid kan ook hoog of laag zijn. Als de lucht snel trilt, dan is het geluid hoog.
Als de lucht langzaam trilt, dan is het geluid laag. Een fluitje maakt bijvoorbeeld een hoog geluid, terwijl een basgitaar een laag geluid maakt.
Met een EQ-plugin kun je frequenties versterken en verzwakken.
Wat hebben Herz en frequentie te maken met geluid?
De term frequentie geeft aan hoe snel de lucht trilt. Herz is de eenheid die we gebruiken om frequentie te meten.
Trillingen bewegen als golven door de lucht. Hoe snel die geluidsgolven op en neer gaan, bepaalt de frequentie van het geluid.
Wanneer iets snel trilt, zoals een fluitje, dan is de frequentie hoog. We horen een hoog en schel geluid. Wanneer de lucht langzaam trilt, zoals bijvoorbeeld bij een basgitaar, dan is de frequentie en het geluid dat we horen laag.
Met Herz meet je de frequentie van geluid. Je kunt bijvoorbeeld zeggen dat de hoofdfrequentie van een geluid 440 hertz is. Dit betekent dat het geluid 440 keer per seconde trilt. Dit is bijvoorbeeld het geval als je een A-toets aanslaat op een piano.
Kun je Herz en frequentie ook beïnvloeden?
Zeker kan dat, en dat doe je voortdurend als muziekproducer. Met een equalizer kun je bijvoorbeeld de frequentie van geluid aanpassen. Je versterkt of vermindert bepaalde frequentiegebieden.
Een equalizer is een van de krachtigste studio-tools voor muziekproducers.
Als je veel partijen tegelijk afspeelt, is er vrijwel altijd sprake van overlappende frequenties. Instrumenten zitten elkaar in de weg en het nummer klinkt als een brei.
Met een equalizer plugin kun je partijen aanpassen, zodat de mix als een geheel klinkt. De losse stukjes vallen als een puzzel ineen.
Studiomonitoren geven geluid zo objectief mogelijk weer.
Waarom is akoestiek essentieel in de homestudio?
Neem je muziek op in een (home)studio, dan is goed kunnen horen cruciaal. Als er te veel geluiden en echo’s in de studio zijn, kun je geluid niet goed beoordelen. Dit kan leiden tot fouten bij het mixen of opnemen van muziek of podcasts.
Wil je geluid beter kunnen horen in je studio? Dan zijn dit 5 onmisbare tips.
1. Investeer in een paar goede studiomonitoren. Dit zijn speciale speakers die geluid zo neutraal en gebalanceerd mogelijk weergeven. Zo hoor je zo goed mogelijk wat er gebeurt in je mix.
2. Plaats studiomonitoren op de juiste manier. Zet de monitoren op de juiste hoogte en afstand van je oren. Dan interpreteer je het geluid optimaal.
3. Als je niet zeker weet of het geluid op je monitors goed is, kun je dit eventueel dubbel checken met een goede koptelefoon. Zorg ervoor dat je een koptelefoon gebruikt die geschikt is voor gebruik in een homestudio, en die een vlak frequentiebereik heeft.
4. Isoleer je studio. Probeer echo’s en ongewenste reflecties zoveel mogelijk te verminderen in je studio. Dit kan met akoestische behandeling, zoals het ophangen van gordijnen of het plaatsen van speciale akoestische panelen.
5. Beluister opnames op verschillende volumes en apparaten. Luister naar je opnames van heel zacht tot heel hard. In je studio, de huiskamer, met oortjes op je telefoon etc. Zorg dat je opnames overal goed klinken.
Geluid en akoestiek onmisbaar in (home)studio
Muziek maken en mixen begint bij goed geluid. Investeer in hoogstaande monitoren, geef je oren regelmatig rust en leer écht luisteren. Dit kan bijvoorbeeld met referentietracks, fantastisch gemixte nummers die je gebruikt om te vergelijken.
Hoe beter je je studio kent, hoe beter je opnames en mixen worden. Begin daarom bij de basis en train je oren. Daar heb je altijd profijt van.